Maroko to prawdziwy raj dla miłośników zakupów. Kolorowe souki pełne są rękodzieła, które zachwyca różnorodnością i pięknem. Souki, czyli marokańskie bazary są głośne, tłoczne i żywe do późnych godzin. Warto wiedzieć, że przedmioty, które my, przyjezdni, zabieramy ze sobą w formie pamiątek, Marokańczycy używają na co dzień. Dlatego polecam szukać czegoś dla siebie na lokalnych soukach. Im bardziej lokalnie, tym bardziej autentyczne doświadczenie i mniej nachalności, a także szansa na lepszą cenę. Trzeba jednak oddać pokłon soukom turystycznym. Wybór jest na nich ogromny. Gdziekolwiek nie postanowił*byś robić zakupów, masz mnóstwo opcji zakupu wspaniałych przedmiotów. Co polecam przywieźć z Maroka? Oto kilka pamiątek, które warto zabrać ze sobą z tego magicznego kraju:
1. Ręcznie tkane dywany i kilimy
Marokańskie dywany to prawdziwe dzieła sztuki. Kolorowe i wzorzyste lub białe i proste, zawsze ręcznie tkane przez berberyjskie kobiety, najczęściej w kooperatywach, w wioskach gór Atlas, mogą stać się ozdobą każdego wnętrza. Ceny są różne, zależnie od typu dywany, rozmiaru i skomplikowania wzoru. Małe kilimy bez skomplikowanych wzorów kupisz już od 300 dirhamów, a duże dywany mogą kosztować nawet kilka tysięcy dirhamów. Warto się targować, bo to część kultury zakupowej w Maroku! Polecam też szukać dywanów w bocznych uliczkach i mało reprezentatywnych miejscach, zamiast wybierać mocno wyeksponowane turystyczne lokalizacje. Można się mocno zdziwić, jak niepozorne drzwi, mogą prowadzić do składu wypełnionego po sufit setkami dywanów.
2. Ceramika
Ceramika z Safi czy Fezu to absolutny must-have. Miski, talerze, kubki – wszystkie ręcznie malowane w tradycyjne wzory. Ceny zaczynają się od około 20-30 dirhamów za kubki i małe miseczki, większe przedmioty to wydatek rzędu 100-200 dirhamów. Oczywiście im przedmiot większy i bardziej bogato zdobiony, tym droższy. Ceramika przeznaczona do codziennego użytku przez Marokańczyków jest najczęściej brązowa, szkliwiona i oszczędnie zdobiona. Bogato malowanej ceramiki raczej nie zobaczy się bez okazji na stole w marokańskim domu, co nie zmienia faktu, że jak najbardziej nadaje się ona na co dzień. Ja swoich kubków i talerzy używam bardzo często. Pro tip! Marokańską ceramikę można bez problemu myć w zmywarce.
3. Olejek arganowy
To marokańskie złoto! Olejek arganowy jest znany ze swoich właściwości pielęgnacyjnych i mam wrażenie, że Marokańczyk może odbyć całą swoją pielęgnację, używając wyłącznie oleju arganowego. Warto kupować go w certyfikowanych sklepach, aby mieć pewność co do jakości. Prawdziwy olej jest gęsty, złocisty i ma wyraźny orzechowy zapach. Olej arganowy jest drogi, m.in. dlatego, że kształt orzechów wymaga ich ręcznego rozłupywania. Kosmetyczny olejek arganowy kosztuje zazwyczaj od 50 do 150 dh za 100 ml. Możesz również nabyć kosmetyki z dodatkiem tego olejku – kremy, szampony czy mydła. Spożywczy olej arganowy jest ciemniejszy niż kosmetyczny i ma mocniejszy zapach. Litr kulinarnego oleju arganowego to koszt co najmniej 250 dh, ale warto. Świeża bagietka moczona w oleju arganowym – wspaniałe.
4. Przyprawy
Maroko to raj dla miłośników aromatycznych przypraw. Warto przywieźć kumin, kurkumę czy mieszankę przypraw ras el hanout. Bardzo polecam paprykę. Jest zupełnie inna niż ta dostępna w polskich sklepach. Tłusta, ciężka i aromatyczna. Ceny przypraw są zróżnicowane – za 10 gramów szafranu zapłacisz około 60-80 dirhamów, a za 100 gramów kuminu około 20 dirhamów. Pamiętaj, aby przyprawy kupować na lokalnych bazarach. A potem spróbuj w domu jajek z kuminem.
5. Lampy i latarnie
Tradycyjne marokańskie lampy, wykonane z kutego metalu i szkła, to prawdziwe cuda. Są idealne do stworzenia orientalnej atmosfery w domu. Ceny zaczynają się od 150 dirhamów za malutkie modele, a duże, misternie zdobione latarnie mogą kosztować i kilkaset, i kilka tysięcy dirhamów, zależnie od rozmiaru. Od ulicznych sprzedawców możesz też kupić tanie lampiony z cienkiego metalu, z kolorowymi szkiełkami. Nie są tak spektakularne, ale też mają swój urok.
To jedna z moich ulubionych zakupowych historii. Idąc przez Jema el Fna w Marrakeszu, moją uwagę zwróciły właśnie takie lampiony. A w zasadzie kartonik z ceną – 20 dh. Szybko okazało się, że to tylko wabik, a za 20 dh można sobie kupić lampionik rozmiarów pudełka ibupromu. Odeszłam w swoją stronę, bo nie miałam zamiaru płacić 200 dh za lampion, który mi się podobał. Sprzedawca zaczął za mną wykrzykiwać swoje propozycje ceny, a ja, idąc dalej, odkrzykiwałam „la, chokran” – „nie, dziękuję”. Do czasu, aż zawołał 50 dh. Wtedy zawróciłam dziarsko i poszłam po zakup.
6. Skórzane wyroby
Maroko słynie z doskonałej jakości skóry. Torby, portfele, buty czy pufy są ręcznie robione i dostępne w wielu kolorach. Ceny są bardzo atrakcyjne – za skórzaną torbę zapłacisz około 200-300 dirhamów, a za mały portfel 50-100 dirhamów. W Fezie znajduje się słynna garbarnia, gdzie można zobaczyć cały proces produkcji, a wokół garbarni rozlokowane są sklepy ze wszystkim ze skóry, co tylko można sobie wymarzyć. W Fezie wybór jest największy. Jest też najtaniej, ale trzeba się targować. Sama przywiozłam z Maroka wiele rzeczy ze skóry. Kurtkę, torbę podróżną, plecak, torebki, klapki…
7. Biżuteria
Marokańska biżuteria, zwłaszcza berberyjska, jest niezwykle efektowna. Kolczyki, bransoletki, naszyjniki – wszystko ręcznie robione i często ozdobione kamieniami półszlachetnymi. Biżuteria nie jest tania. Srebro kosztuje podobnie jak w Polsce, do tego dochodzi koszt związany z misternością wykonania.
Pierwszą rzeczą, jaką kupiłam w Maroku, tuż po kawie, był pierścionek. Duży i srebrny. Zapłaciłam za niego 175 dh i pamiętam jak dziś, że sprzedawca na próby targowania odpowiedział mojemu mężowi „To cena dla ciebie, nie dla niej. Taniej nie będzie”.
8. Charbil (babusze)
Marokańskie pantofle to symbol tradycyjnego rękodzieła. Wykonane w całości ze skóry, włącznie z podeszwą, często ozdobione haftami. Najbardziej tradycyjne są modele z kolorowej skóry z drobnym haftem i właśnie takie charbil lub te ze skóry tłoczonej we wzory są zwykle sprzedawane turystom. W sklepach, do których Marokanki chodzą po dodatki, można dostać zupełnie inne modele. Cena zależy od jakości wykonania i miejsca zakupu, ale zazwyczaj można je nabyć za 50-200 dirhamów.
W charbil chodzi się tak, że pięta trochę wystaje. Dlaczego? Nie mam pojęcia. Może ta pięta ma boleć po całym dniu z jakiegoś powodu, który jest nie do pojęcia moim nietubylczym umysłem. Wydaje się, że dla Marokańczyka klapki po prostu muszą być za małe. Zwróć na to uwagę podczas podróży! Jeśli jednak chcesz, aby twoja stopa w całości zmieściła się w babusze, poproś o rozmiar większy niż nosisz na co dzień.
9. Zestaw do herbaty
Czy jest coś, co bardziej przywołuje wspomnienia z marokańskiej podróży, niż zapach herbaty? Tradycyjny zestaw do herbaty składa się z pięknie zdobionego czajnika (brrad), kolorowych szklaneczek z wzorkami oraz tacy. Warto kupić także ładny, haftowany chwytak. I oczywiście herbatę, bo to ona odpowiada za całe zamieszanie. Moja ulubiona to Sultan. Małe opakowanie kosztuje 20 dh. Za większy czajnik zapłacisz 200-250 dh, a za szklaneczki ok. 10 dh za sztukę.
10. Tajine
Tajine to nie tylko nazwa tradycyjnego marokańskiego dania, ale także glinianego naczynia, w którym jest ono przygotowywane. (Wszystko o tajinie znajdziesz TUTAJ). Te pięknie zdobione naczynia są idealne do wolnego gotowania, nadając daniom wyjątkowy aromat i soczystość. Cena tajine zależy od jego rozmiaru i zdobienia – małe naczynia kosztują około 30 dh, prosty tajin na 4 osoby – 50 dh, podczas gdy bogato zdobione egzemplarze mogą kosztować od 200 do 400 dirhamów. Gotowanie w tajinie to nie tylko kulinarna przyjemność, to element marokańskiej kultury.Tak jak wspólne jedzenie z jednego naczynia.
